Đức Hồng là đơn vị hành chính cấp xã thuộc huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng. Trong lịch sử đấu tranh cách mạng, vùng đất Đức Hồng là “địa chỉ đỏ” của huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng với nhiều sự kiện lịch sử quan trọng: Nơi họp bàn về kế hoạch tổ chức khởi nghĩa, giành chính quyền ở huyện; Nơi thành lập Đội vũ trang tuyên tuyên đầu tiên của huyện Trùng Khánh.
Năm 1946, tổ chức cơ sở Đảng đầu tiên trên vùng đất xã Đức Hồng ngày nay được thành lập - Chi bộ xã Đức Hồng. Năm 1958, xã Đức Hồng được chia tách thành 2 xã Đức Hồng, Cảnh Tiên; theo đó, Chi bộ Đức Hồng, Chi bộ Cảnh Tiên lần lượt được thành lập. Năm 2020, cùng với sự thay đổi về địa giới hành chính, xã Đức Hồng, Cảnh Tiên được sáp nhập theo Nghị quyết 864/NQ-UBTVQH14, ngày 10/01/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thành một xã: Đức Hồng.
Trải qua hơn 70 năm xây dựng và trưởng thành, tổ chức cơ sở Đảng trên vùng đất xã Đức Hồng đã lãnh đạo nhân dân địa phương hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong các thời kỳ cách mạng. Những thành tích tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Đức Hồng là những giá trị truyền thống tốt đẹp cần được giữ gìn và phát huy.
Xã Đức Hồng ngày nay tiền thân là xã Đức Hồng và xã Cảnh Tiên, được tái lập vào năm 2020. Đây là những vùng đất có lịch sử lâu đời của tỉnh Cao Bằng.
Thời các vua Hùng dựng nước, vùng đất Đức Hồng là phần đất thuộc bộ Vũ Định (một trong 15 bộ của Nhà nước Văn Lang). Dưới ách đô hộ của phong kiến phương Bắc (179 TCN - 938), thời nhà Hán, vùng đất Đức Hồng thuộc quận Giao Chỉ; dưới thời nhà Đường thuộc châu Tư Lang[1].
Thời kỳ phong kiến độc lập, vùng đất Đức Hồng lần lượt thuộc châu Tư Lang, châu Thượng Lang.
Thời nhà Nguyễn, theo sách Tên làng xã Việt Nam đến đầu thế kỷ XIX, trấn Cao Bằng gồm 4 châu: Thạch Lâm, Quảng Uyên, Thượng Lang, Hạ Lang. Châu Thượng Lang có 4 tổng là Lăng Yên, Nga Ổ, Ỷ Cống, Dương Châu. Tổng Ỷ Cống có 9 xã là Ỷ Cống, Tứ Mỹ, Mỹ Khê, Cổ Phương, Đoài Côn, Lũng Lai, Thân Dương, Nga Sơn, Cảnh Sơn. Xã Đức Hồng (cũ) tương đương với địa bàn các xã Tứ Mỹ, Cổ Phương. Địa bàn xã Cảnh Tiên (cũ) tương đương với xã Cảnh Sơn. Như vậy, xã Đức Hồng ngày nay tương đương với địa bàn các xã Tứ Mỹ, Cổ Phương, Cảnh Sơn của tổng Ỷ Cống, châu Thượng Lang.
Năm 1831, trong cuộc cải cách hành chính rộng khắp, toàn diện trên cả nước, nhà Nguyễn quyết định “chia địa hạt các tỉnh Cao Bằng thống trị 1 phủ là Trùng Khánh; 4 châu là Quảng Uyên, Thượng Lang, Hạ Lang và Thạch Lâm”[2]. Đến tháng 3/1934, nhà Nguyễn cho đổi các châu (Thạch Lâm, Thượng Lang, Quảng Uyên thuộc Cao Bằng) thành các huyện. Vùng đất Đức Hồng ngày nay thuộc huyện Thượng Lang, phủ Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
Cuối thế kỷ XIX, sau khi hoàn thành xâm lược Việt Nam, thực dân Pháp tiến hành xây dựng bộ máy chính quyền trên cả nước. Năm 1893, Pháp hoàn thành việc thiết lập bộ máy thống trị từ tổng đến xã. Theo sách Danh mục các làng xã Bắc Kỳ của tác giả Đỗ Đình Nghiêm - Ngô Vi Liễn - Phạm Văn Thư xuất bản năm 1926: Thế kỷ XX, Cao Bằng có 1 phủ, 8 châu, 33 tổng, 230 xã[3]. Vùng đất xã Đức Hồng ngày nay tương đương với các xã Cảnh Sơn, Cổ Phương, Tứ Mỹ của tổng Ỷ Cống, châu Thượng Lang, phủ Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
Sau Cách mạng Tháng Tám (1945) đến đầu năm 1946 - thời điểm diễn ra bầu cử Hội đồng nhân dân 2 cấp (cấp tỉnh, xã) - một số xã của huyện Trùng Khánh được sáp nhập và đặt tên theo các chiến sĩ cách mạng của quê hương Cao Bằng. Theo đó, xã Tứ Mỹ, Cổ Phương và xã Cảnh Sơn sáp nhập, lấy tên xã Đức Hồng. Đức Hồng là bí danh của một cán bộ cách mạng hoạt động cách mạng từ năm 1940, hy sinh năm 1944, người xóm Nà Ngườm, tên thật là Nông Văn Ngọc[4].
Năm 1958, thực hiện chủ trương của cấp trên, xã Đức Hồng tách thành 2 xã: Xã Đức Hồng và xã Cảnh Tiên[5].
Ngày 09/9/2019, Hội đồng Nhân dân tỉnh Cao Bằng ban hành Nghị quyết số 27/NQ-HDND về việc sáp nhập một số xóm thuộc xã Cảnh Tiên và xã Đức Hồng. Trước khi sáp nhập, xã Đức Hồng có diện tích 20,41 km², dân số là 2.964 người, mật độ dân số đạt 145 người/km², có 8 xóm: Cổ Phương, Lũng Nà, Nà Thin, Nà Khiêu, Nà Rầy, Nà Ngườm, Đầu Cầu, Sộc Khâm. Xã Cảnh Tiên có diện tích 15,60 km², dân số là 1.845 người, mật độ dân số đạt 118 người/km², có 5 xóm: Bản Chang, Cốc Lại, Pò Có, Thềnh Khe, Pác Rao.
Ngày 10/01/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 864/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Cao Bằng. Theo đó, sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của xã Cảnh Tiên vào xã Đức Hồng. Sau khi sáp nhập, xã Đức Hồng có diện tích 36,01 km², được chia thành 13 xóm: Bản Chang, Cổ Phương, Cốc Lại, Đầu Cầu, Lũng Nà, Nà Thin, Nà Khiêu, Nà Rầy, Nà Ngườm, Pác Rao, Pò Có, Sộc Khâm, Thềnh Khe.
[1] Phan Huy Chú, Lịch triều hiến chương loại chí, tập 1 (Dư địa chí), 2014, Nxb. Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh.
[2] Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Cao Bằng, Lịch sử Đảng bộ tỉnh Cao Bằng (1930 - 2020), Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, 2020, tr.15.
[3] Tỉnh ủy - Ủy ban nhân dân tỉnh Cao Bằng, Địa chí các xã tỉnh Cao Bằng, Quyển III, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2009, tr.38.
[4] Tỉnh ủy - Ủy ban nhân dân tỉnh Cao Bằng, Địa chí các xã tỉnh Cao Bằng, Quyển III, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2009, tr.618.
Được hưởng chế độ ưu đãi đối với người hoạt động cách mạng trước năm 1945.
[5] Tỉnh ủy - Ủy ban nhân dân tỉnh Cao Bằng, Địa chí các xã tỉnh Cao Bằng, Quyển III, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2009, tr.763.